ROZEN HERKENNEN EN LEREN KENNEN.
Bourbonrozen II
Tot op heden zijn enkele bourbonrozen uit de 19e eeuw terug te vinden in de catalogi voor historische rozen en in veel rozentuinen.
De bekendste en meest verspreide bourbonroos is zeker ´Souvenir de la Malmaison´. Deze roos werd door Béluze in 1843 in Lyon in de handel gebracht. In het Franse rozentijdschrijft ‘Journal des Roses’ (1909/10) staat: “De bloemen werden op de markt in Lyon aangeboden, waar ze zeer goed verkochten. Béluze wou deze wonderschone roos niet in de handel brengen….”. Béluze was zo gelukkig over het bezit van dit juweel, dat hij iedereen die zijn tuin betrad, opwachtte omdat hij dacht dat anders stekken zouden gestolen worden. Men vertelt ook dat Mevr. Béluze vanachter het raam de bezoekers observeerde. Mevr. Heidi Grimm, moeder van Ellike Vemmer, de huidige voorzitster van de Duitse rozenvereniging, zei in een voordracht over ‘Gezonde oude rozen’: ´Souvenir de la Malmaison´ kan ondergebracht worden onder de beste herbloeiende oude rozen, als men haar de standplaats kan geven die ze verlangt en verdient…. Het mooie romantische verhaal van de Russische Grootvorstin, die een ´Souvenir de la Malmaison´ wilde meenemen ter ere van keizerin Josephine, is natuurlijk pure fantasie. Waarschijnlijk had Béluze zelf om reclamedoeleinden voor zijn roos deze fabel verzonnen.
´Souvenir de la Malmaison´ is een grillige diva, die dikwijls maar niet probleemloos bloeit. Zij is niet tevreden met koude of natte voeten. Echter de grote, dichtgevulde, vierdelige parelmoerroze bloemen ruiken zo goed dat ze je verleiden om de plant zelf te kopen.
Jean Laffay kweekte enkele betekenisvolle bourbonrozen, zoals ´Great Western´ (1838) en ´Coupe d’Hebé´ (1840). Voor de naam ‘Great Western’ zijn er 2 versies. De eerste verwijst naar een Amerikaans stoomschip ‘Great Western’ dat in 1838 de oceaan overstak. De 2e versie zegt dat de roos genoemd is naar de spoorlijn ‘Great Western’, waarvan het 1e deel in 1838 ingewijd werd. Er werd van 1832 tot 1841 gebouwd aan de spoorlijn van Londen naar Bristol. Bij ´Coupe d’Hebé´is de herkomst van de naam eenduidig. Hebe was in de Griekse mythologie de schenkster in Olympos, die de nectarschaal (coupe) aan de goden aanbood.
Beide rozen bloeien zeer rijk in juni. ´Great Western´ bloeit in purpere karmijnrode trossen met goede geur. Ze geeft uitlopers en staat daarom in Sangerhausen alleen op het gazon. Het is een opvallend schone struik tot aan de bloeitijd. ´Coupe d’Hebé´ heeft grote, gevulde schaalvormige bloemen in zilverrozerood en de plant geurt goed.
De bourbonroos ´Louise Odier´ is tot op heden geliefd en bekend. Ze werd door Margottin in 1851 in de handel gebracht. Louise Odier was waarschijnlijk de vrouw of de dochter van de tuinier en rozenkweker James Odier. Hij kweekte waarschijnlijk ook de roos, terwijl Margottin ze in de handel bracht.
´Louise Odier´ heeft geurende, wondermooie, zuiverroze bolvormige bloemen, die zich naar dicht gevulde schalen openen. Als de standplaats haar bevalt, kan ze echt hoog worden. Ze is relatief gezond maar kan vatbaar zijn voor sterroetdauw, net zoals alle andere bourbonrozen.
De quasi doornloze roos ´Zéphirine Drouhin´ (Bizot, 1868) speelt zelfs een belangrijke rol in de misdaadroman ‘Morphium’ van Agatha Christie. De roos werd door Bizot genoemd naar de vrouw van een rozenliefhebber uit Semur, Cote d’Or. Door het gebrek aan stekels en de doorbloei is het een echte winterharde roos, die momenteel nog erg geliefd is, alhoewel ze vatbaar is voor alle schimmelziekten. Ze heeft een luchtige, niet te droge standplaats nodig. De geurende, los gevulde, grote schaalbloemen zijn framboosroos en bloeien tot in de herfst. De roos kan aan een schutting of aan een lattenwerk groeien als lage klimroos.
De bekende ´Mme. Isaac Pereire´ (Garçon/1880/Margottin 1881) is genoemd naar de 2e vrouw van de bankier Isaac Pereire. Fanny was de dochter van zijn broer Emile en zij trouwde op 16-jarige leeftijd met haar oom Isaac. Het huwelijk moest plaatsvinden met een speciale vergunning omwille van de nauwe verwantschap en omdat haar vader zich tegen het huwelijk verzette. Mevrouw Isaac Pereire zou een zeer charmante en knappe vrouw geweest zijn. De grote, krachtige struik bloeit ook nog goed in de herfst in trossen sterk gevulde purperroze tot magentarode bloemen. De geur is sterk. De plant is veeleisend naar bodem en verzorging toe. Ze verdaagt daarentegen halfschaduw.
Eén van de opvallendste bourbonrozen is ´Variegata di Bologna´ (Lodi/Bonfiglioli, 1909). Ze is rood en paars gestreept op een witte ondergrond. Ze wordt echt zeer hoog (2 m en meer). De donkergroene bladeren zijn echter gevoelig voor schimmelziekten. ´Variegata di Bologna´ heeft weinig herbloei. In de zomer heeft ze een late, lange bloeitijd.
´Zigeunerknabe´ (Geschwind/Lambert, 1909) bloeit in de zomer rijkelijk met goed gevulde donkerrode tot paarsviolette bloemen. In de herfst heeft ze opvallende grote bottels. Het is een winterharde, gezonde, mooie struik met weinig eisen. Rudolf Geschwind kweekte ´Zigeunerknabe´ uit de vroegere multiflora-klimroos ´Russelliana´ en een bouronroos.
Hij verkocht de roos aan Peter Lambert, die ze in 1909 op de markt bracht. In het Engelse taalgebied heet ze ´Gipsy Boy´.
´Zéphirine Drouhin´ (Bizot, 1868)
werd door Bizot genoemd naar de vrouw van een rozenliefhebber uit Semur, Cote d’Or. Door het gebrek aan stekels en de doorbloei is het een echte winterharde roos, die momenteel nog erg geliefd is.
Bron: Eilike Vemmer, Rosenbogen 4/2009
Vertaald door: BS